วันนี้เราอย ากที่จะพาเพื่อนๆ ไปเรียนรู้ข้อคิดที่จะทำให้ชีวิตของเรามีความสุขในทุกๆ วัน กับบทความ 12 ข้อคิด วางแผนใช้ชีวิตให้มีความสุขในวัย 45 – 60 ไปดูกันว่าจะต้องจัดการชีวิตอย่ างไรบ้าง ให้ชีวิตบั้นปล า ยของเรามีความสุขที่สุด
1 ใช้ชีวิตโดยรั ก ษ า ความเป็นธรรมดาเอาไว้
อย่ ายึดติดยศถาบรรดาศักดิ์ แต่ให้ทำชีวิตอยู่อย่ างธรรมดา เรียบๆ ง่ายๆ เพราะจะยิ่งใหญ่มาจากไหน เกษียณแล้ว ทุกอย่ างสูงสุดคืนสู่สามัญ ไม่ต้องเป็นวีไอพีหรอ ก เพราะจะเป็นวีไอผีอยู่แล้ว
2 อย่ าลืมเอาจิตไปพักผ่ อ น บ้ า ง
หล า ยคนเมื่อเกษียณแล้ว มักใช้เวลาหาแต่ความสุขทาง ‘กาย’ พากายไปเที่ยว ไปพักผ่ อ น ไปสูดอากาศ ไปกินอ า ห า รดีๆ แต่กลับละเลยไม่คิดที่จะเอาจิตไปพักผ่ อ น ทั้งที่กายกับจิตนั้นสัมพันธ์และมีอิทธิพลต่อ กัน ดร.สุเมธ บอ กว่า โดยส่วนตัวทุกครั้งที่มีจังหวะได้พักผ่ อ น เว้นวรรคชีวิตนานๆ จึงมักถือโอกาสเอาจิตไปพักด้วยการบวช ครั้งล่าสุด บวชตอนอายุ 65 เป็นพระสายวัดป่าอยู่ที่สกลนคร
3 ใช้ชีวิต อย่ างมี ‘สติ’
ไม่ว่าจะเป็นการมีสติในการกิน แทนที่จะกินต ามใจปาก สนองความอย า กของตัวเอง แล้วต้องให้ห ม อ จ่ายย า ลดไขมัน ลดน้ำต าล ทำไมเราไม่ลองหัน มาลดที่ ‘ปาก’ ของตัวเอง ด้วยการใช้สติในการพิจารณาอย่ างมีเหตุมีผลทุกครั้งในการกิน
4 น้อมนำหลักเ ศ ร ษ ฐ กิ จพอเพียงมาใช้ในการดำเนินชีวิต โดยมี ‘เหตุผล’ เป็นเครื่องนำทาง
เหตุผลเป็นผลผลิตของปัญญา ดังนั้น จึงต้องรั ก ษ า ศีลเสียก่อน และมีสติ สมาธิ ผลสุดท้ายจะทำให้เกิดการพิจารณาโดยใช้ปัญญาเป็นที่ตั้ง เมื่อ ดำเนินทุกอย่ างด้วยเหตุด้วยผล ก็จะเกิดความพอเพียง
5 ฝึกการให้โดยไม่หวังผลตอบแทน ด้วยหลัก ‘ทาน’ ของทศ พิธราชธรรม
เกษียณแล้ว อย่ าเอาแต่อยู่บ้ า นเฉยๆ แต่ให้พย า ย า มหาเรื่องช่วยคนโน้นคนนี้ เท่าที่ร่ า ง ก า ย ของเราจะทำได้ รั ก ษ า ร่ า ง ก า ย ให้แข็งแรง เพื่อทำประโยชน์ให้แก่ผู้อื่น
6 ฝึกระลึกถึง ‘มรณานุสติ’
ใครๆ ก็ต า ย ได้ ไม่ว่าใครก็ต้องเจอความต า ย เท่าเทียมกันหมดทุกคน เมื่อมองเห็นความต า ย เป็นเรื่องธรรมดา จะทำให้เรานิ่งกับความต า ย
7 อยู่อย่ างสง่า ต า ย อย่ างสงบ
ตอน มีชีวิตอยู่ต้องมีความสง่างามในตัวเอง ทุกอย่ างต้องช่วยเหลือตัวเองได้ ใครเห็นก็ให้ความเคารพนับถือ และเมื่อถึงเวลาต า ย ก็ ต า ย อย่ างสงบ อย่ าไปกลัวความต า ย จะยิ่งใหญ่แค่ไหน เมื่อต า ย แล้วเกียรติยศเงินทองสะสมไว้แค่ไหนก็ต้องส่ งคืนหมด สิ่งเดียวที่ เหลือไว้ คือ ความเป็นตัวตนของเรา ถ้าประกอบคุณงามความดีไว้คนก็ยังนึกถึง แต่ถ้าประกอบความชั่ ว ไว้มาก คนก็ยังด่าทอไปจนถึงลูกหลาน
8 ร่าเริง รื่นเริง คึกคัก ครึกครื้น
คาถาที่ว่านี้ ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงรับสั่งเสมอ เพราะจิตเป็นเรื่องสำคัญ ต้องมีอารมณ์ขันอยู่ตลอ ดเวลา มองเห็นทุกอย่ างเป็นเรื่องสนุก จึงจะสามารถทำงานได้สำเร็จรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ เมื่อตัวเราร่าเริง ยิ้มแย้มแจ่มใส บรรย า กาศรอบตัว คนรอบข้างที่อยู่กับเราก็รื่นเริงไปด้วย
9 อักโกธะ หรือ ความไม่โ ก รธ
เป็นอีกหลักข้อหนึ่งในทศ พิธราชธรรม เพราะเมื่อโ ก รธแล้ว มักจะเสียห า ยหากคุมอารมณ์ไม่อยู่ในเรื่องไร้ส า ร ะ เมื่อไหร่ก็ต ามที่มีเรื่องมากระทบใจ แค่ลองพลิกอารมณ์มองให้เห็นเป็นเรื่องสนุกๆ เท่านี้ทุกอย่ างก็จบ
10 อวิโรธนะ คือ การดำรงอยู่ในความถูกต้องเสมอ
เป็นหลักทศ พิธราชธรรมที่ต้องรั ก ษ า ให้มั่น หากอย่ างปฏิบัติต ามในหลวงรัชกาลที่ 9 โดยยึดหลักธรรมะที่ต้องมีทั้งสองอย่ าง คือ ทั้งความดีและความถูกต้อง เพราะบางอย่ างดีแต่ไม่ถูกต้อง บางอย่ างถูกต้องแต่ไม่ดี การกระทำของเราต้องตรวจสอบอยู่ตลอ ดเวลา เป็นธรรมหรือเปล่า นั่นคือ ดีและถูกต้องหรือเปล่า
11 รั ก ษ า กายและจิต
ผู้สูงอายุต้องรั ก ษ า กายให้ดี เพราะเงินทองไม่มีประโยชน์ เอาแค่พอเพียงต่อชีวิตความเป็นอยู่ ที่เหลือเป็นส่วนเกินที่เราไม่ได้ใช้ เรื่องจิตก็สำคัญเช่นกัน ต้องโปร่งใส อย่ าไปขุ่น มัวโดยที่ไร้ประโยชน์ คำนึงไว้ว่า เวลาอยู่ในโลกนี้สั้นแล้ว ดังนั้น อย่ าเสียเวลาเป็นทุ ก ข์ แต่ให้ Enjoy last minute
อย่ าหยุดทำงาน
เกษียณแล้ว อย่ าเอาแต่นั่งๆ นอนๆ เพราะเมื่อไหร่ที่เราหยุดทำงาน ร่ า ง ก า ย ของเราก็จะหยุดต ามลงไปด้วย เหมือนรถที่จอ ดเฉยๆ สต าร์ตไม่ติด ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงมีรับสั่งว่าอย่ าหยุดด้วยจิต และกายก็อย่ าหยุดด้วย ทำให้ ดร.สุเมธ ยังคงทำงานทุกวัน ส่ งผลให้แข็งแรงจนถึงวันนี้
12 ยึดถือคำว่า ‘ประโยชน์สุข’ เป็นเป้าหมายของชีวิต
อะไรไม่มีประโยชน์อย่ าทำ อย่ าคิดทำ ให้ทำแต่สิ่งที่มีประโยชน์ ผลสุดท้ายสิ่งที่เราจะได้รับคือความสุข แง่คิดดีๆ จาก ดร.สุเมธ ทั้งหมดนี้สะท้อนให้เห็นว่า คุณค่าและความสุขในชีวิต ไม่ได้ขึ้นอยู่กับตัวเลขอายุ แต่อยู่ที่ไลฟ์สไตล์และหัวใจที่ไม่มีคำว่าเกษียณ
… ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล เลขาธิการมูลนิธิชัยพัฒนา ปาฐกถาพิเศษ หัวข้อ ‘สูงวัยอย่ างมีคุณค่า น้อมพัฒนาเ ศ ร ษ ฐ กิ จพอเพียง’ ใน งานประชุมวิช าการประจำปีที่ประชุมผู้บริหารองค์กรของรัฐที่จัดตั้ง ขึ้นต ามพระราชบัญญัติเฉพาะ ( ทอพ. ) ‘ประช ารัฐร่วมใจ สู่สังคมสูงวัยอย่ างมีคุณภาพ’
ที่มา หนังสือพิมพ์โพสต์ทูเดย์, verrysmilejung
